Cmentarz świętego Rocha to najstarsza częstochowska nekropolia. Położona jest we wschodniej części dzielnicy Lisiniec. Na jej terenie jest wiele pięknych, zabytkowych nagrobków, niestety część z nich wymaga renowacji. Na cmentarzu spoczywa wiele osób związanych z historią miasta.
Historia częstochowskiego cmentarza
Cmentarz powstał w 1641 roku, prawdopodobnie w celu grzebanie ofiar epidemii i pielgrzymów, którzy zmarli w drodze na Jasną Górę. Wraz z cmentarzem, w latach 1641-1642 wybudowano murowaną kaplicę św. Rocha, która istniała tylko przez 11 lat, po czym została zniszczona podczas oblężenia Jasnej Góry przez Szwedów. Na jej miejscu wzniesiono kościół, który był konsekrowany w 1680 roku i istnieje do dziś. Cmentarz, który początkowo był niewielkich rozmiarów, po raz pierwszy powiększono w 1737 roku, a trzydzieści lat później otoczono murem, który został zniszczony podczas walk związanych z walkami konfederatów barskich, a następnie odbudowany. Do połowy lat 80. XVIII wieku zrealizowano także przebudowę kościoła św. Rocha, w jej ramach m.in. wzniesiono nową, dwuwieżową fasadę, a także odnowiono kostnicę. W 1862 roku rozszerzono nekropolię o niewielką część ewangelicko-augsburską. Z kolei w 1898 roku z istniejącego już cmentarza wydzielono fragment, na którym utworzono cmentarz wojskowy.
Struktura cmentarza
Tak jak już wcześniej wspomnieliśmy teren kompleksu cmentarnego podzielono na część rzymsko-katolicką i ewangelicko-augsburską wraz z kwaterą poległych żołnierzy. Część historyczna cmentarza rzymsko-katolickiego składa się z 90. nieregularnych kwater o różnej wielkości, gdzie nagrobki zostały rozmieszczone w układzie rzędowym. Na teren nekropolii prowadzą dwie bramy, jedna znajduje się od ulicy świętej Jadwigi, natomiast druga od ulicy św. Rocha. Najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z połowy XIX wieku i mieszczą się w pobliżu kościoła św. Rocha, czyli w najstarszych kwaterach.
Charakterystycznym elementem części ewangelickiej jest neoromańska kaplica grobowa rodziny Franke. W części wojennej cmentarza rzymskokatolickiego znajdują się zbiorowe groby żołnierzy niemieckich, austriackich i rosyjskich poległych podczas I wojny światowej, groby uczestników III Powstania Śląskiego oraz Powstania Styczniowego.
Pochowani na częstochowskim cmentarzu
Na Cmentarzu św. Rocha w Częstochowie pochowane są m.in. takie osoby jak:
Marek Czerny – polski żużlowiec, który zmarł w skutek ran odniesionych podczas Turnieju o Srebrny Kask w Rzeszowie. W Częstochowie upamiętniony jest memoriałem wraz ze Bronisławem Idzikowskim – żużlowcem, który również zginął tragicznie. Grób Bronisława Idzikowskiego także znajduje się na Cmentarzu św. Rocha.
Piotr Machalica – wybitny polski aktor teatralny i filmowy.
Nie żyje Piotr Machalica [*] – tu możesz przeczytać życiorys aktora
Halina Poświatowska – polska poetka
Stanisława Gall-Kron – polska aktorka teatralna
Grupa Pogotowie Pogrzebowe
