Wczesne lata i edukacja
Jerzy Andrzej Pilch urodził się 10 sierpnia 1952 roku w Wiśle. Jego edukacyjna ścieżka zaprowadziła go na Uniwersytet Jagielloński, gdzie ukończył studia filologii polskiej. W czasie studiów nawiązał bliskie relacje z przyszłymi literatami, takimi jak Marian Stala i Bronisław Maj. Po zakończeniu studiów, od 1975 roku przez dekadę pracował jako adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej na tej samej uczelni, jednocześnie rozpoczynając studia doktoranckie.
Kariera literacka i dziennikarska
Pilch zadebiutował jako krytyk literacki w 1975 roku. Niedługo potem, w 1978 roku, rozpoczął pracę jako redaktor w czasopiśmie „Student”. Przez kilka lat, od 1977 do 1981, był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 80. zaangażował się w tworzenie niezależnego czasopisma „NaGłos” oraz związał się z „Tygodnikiem Powszechnym”, w którym pracował do 1999 roku.
Pilch zdobył uznanie za swoje felietony, które publikował w takich pismach jak „Hustler”, „Polityka”, „Dziennik” i „Przekrój”. Jego przenikliwe i często ironiczne teksty cieszyły się dużą popularnością. W 1989 roku otrzymał Nagrodę Fundacji im. Kościelskich za tom poetycki „Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej”. Jego proza również zdobyła uznanie: za powieść „Pod Mocnym Aniołem” w 2001 roku otrzymał Nagrodę Literacką „Nike”.
Twórczość filmowa i telewizyjna
Jerzy Pilch był również aktywny na polu filmowym i telewizyjnym. Jego powieść „Spis cudzołożnic. Proza podróżna” została w 1994 roku zekranizowana przez Jerzego Stuhra, który nie tylko wyreżyserował film, ale także wystąpił w roli głównej. W 2013 roku Wojciech Smarzowski przeniósł na ekran jego powieść „Pod Mocnym Aniołem”.
Pilch był także autorem scenariuszy do dwóch filmów z cyklu „Święta polskie”: „Żółtego szalika” oraz „Miłości w przejściu podziemnym”. Jego sztuki były adaptowane dla Teatru TV, w tym „Narty Ojca Świętego” i „Zabijanie Gomułki”.
Życie prywatne
Jerzy Pilch był członkiem Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i kibicem klubu piłkarskiego Cracovia. Z żoną Anną miał córkę Magdalenę. W 2012 roku publicznie ogłosił, że cierpi na chorobę Parkinsona, której objawy były potęgowane przez wcześniejsze nadużywanie alkoholu. Pilch poruszał ten temat w swoich późniejszych pracach, w tym w „Drugim dzienniku”.
Ostatnie lata i śmierć
Ze względu na problemy zdrowotne i trudności w poruszaniu się, Pilch zdecydował się przenieść z Warszawy do Kielc, gdzie mieszkał od grudnia 2019 roku aż do swojej śmierci 29 maja 2020 roku. Pochowany został na komunalnym cmentarzu Starym w Kielcach.
Upamiętnienie
Jerzy Pilch pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką i filmową. Jego twórczość jest upamiętniana przez różne wydarzenia kulturalne. Od 2021 roku w Wiśle odbywa się Festiwal Słowa Granatowe Góry im. Jerzego Pilcha, a w Kielcach festiwal literacki Pociąg do literatury. Miejska Biblioteka Publiczna w Kielcach nosi jego imię, a w Alei Sław na Skwerze im. Szarych Szeregów w Kielcach odsłonięto jego popiersie.
Jerzy Pilch pozostaje jedną z najważniejszych postaci polskiej literatury współczesnej, a jego prace nadal inspirują i fascynują czytelników oraz twórców.
Licencja Creative Commons: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gr%C3%B3b_Jerzego_Pilcha.jpg
Pogotowie Pogrzebowe
