Śmierć wiąże się ze smutkiem i zmartwieniem. Ludzie na różne sposoby starają się radzić sobie w tej sytuacji. Niektórzy wolą spędzić ten czas samotnie i przeżyć to w odosobnieniu inni wręcz przeciwnie – szukają pocieszenia w innych ludziach. Właśnie z tego powodu niektórzy organizują stypę.
Czym jest stypa?
Stypa to słowiański zwyczaj organizowania uczty z powodu śmierci kogoś bliskiego. Ma na celu pocieszenie osób, które doświadczyły straty, oraz umożliwić posilenie się uczestników pogrzebu. Jest to dobra forma dla okazania szacunku żałobnikom i odwdzięczenia się za to, że niektórzy z nich nierzadko przebywają długą drogę, aby pojawić się na ceremonii pogrzebowej. Stypa ma również działanie terapeutyczne. Spotkanie ze swoimi najbliższymi podczas tej trudniej chwili, zwykła rozmowa lub radosne wspomnienie zmarłego, może okazać się kojące i pomóc pogodzić się z jego odejściem.
Należy jednak pamiętać, że organizacja stypy jest dobrowolna. Nie jest warunkiem koniecznym i w niektórych sytuacjach odejście od tradycji jest zrozumiałe. Organizacja stypy wiąże się z dodatkowymi kosztami, na co nie każdy może sobie pozwolić lub po prostu jest emocjonalnie wyczerpany całą sytuacją i woli zostać sam. Takie przypadki są całkowicie zrozumiałe i zawsze należy uszanować decyzję organizatora pogrzebu.
Miejsce zorganizowania stypy jest dowolne. Może się odbywać w restauracji, wynajętym lokalu lub po prostu w domu rodziny zmarłego. Zaproszenie na stypę dostają wybrane osoby – zazwyczaj rodzina i najbliżsi znajomi. Nie ma obowiązku zapraszać na nią wszystkich żałobników, ale jeżeli ktoś ma takie życzenie, to nic nie stoi na przeszkodzie. Najczęściej zapraszanie ma miejsce podczas składania kondolencji, ale można to zrobić wcześniej np. telefonicznie przed ceremonią pogrzebową.
W celu organizacji stypy można także skorzystać z usług zakładów pogrzebowych. Wiele z nich oferuje taką możliwość. Jeżeli się na to zdecydujemy, pracownicy zakładu przejmują na siebie tę odpowiedzialność w celu odciążenia rodziny zmarłego. Zakłady często mają podpisane umowy z zaufanymi lokalami oraz mają doświadczenie w realizacji tego typu uroczystości, w związku z tym możemy zdać się na ich wiedzę i doświadczenie.
Skąd się wzięła stypa?
Nazwa stypa wywodzi się od łacińskiego słowa stipis, które znaczyło „datek, składkę, jałmużnę” dawaną prawdopodobnie po pogrzebie dla ubogich, aby modlili się za duszę zmarłego lub małą monetę wkładaną w usta zmarłemu. Innym terminem na określenie stypy jest konsolacja, czyli „pocieszenie”.
Obyczaj ten jest głęboko zakorzeniony w naszej tradycji. Znany był już w czasach starożytnych. W pogańskiej tradycji Słowian istniał zwyczaj wystawiania uroczystego obiadu na cześć zmarłego, połączony z obchodzeniem Zaduszek. Miały one miejsce na cmentarzach, które nazywały się żałobnikami. Zwyczaj inkorporowano do kultury chrześcijańskiej i w różnych formach przetrwał aż do dziś.
Jak się zachować na stypie?
Po pierwsze, musimy pamiętać, że na stypę przychodzimy, tylko jeżeli zostaliśmy na nią zaproszeni. Zaproszenia na stypę można odmówić, jeżeli planujemy przeżyć żałobę w inny sposób. Tak jak w przypadku pogrzebu, powinniśmy założyć elegancki strój w ciemnym tonie.
Przeczytaj także: Czy czarny nadal jest kolorem żałoby?
Gdy już pojawimy się na uroczystości, należy spokojnie spożyć posiłek i pamiętać o wyciszeniu telefonów. Nie chcemy przecież, aby zakłócały one ten podniosły moment. Należy mówić i zachowywać się spokojnie. Nawet jeżeli nie żyliśmy ze zmarłym w dobrych stosunkach, powinniśmy wstrzymać się od wszelkich niepochlebnych komentarzy na jego temat i unikać wszczynania awantur. Kiedy bliscy zmarłego zaczną go wspominać lub będą chcieli coś powiedzieć, należy ich uważnie wysłuchać. Miłym gestem chęć pomocy, ale nie starajmy się ich uszczęśliwiać na siłę i co chwilę składać kondolencji – najlepszym wyjściem jest powściągliwość i umiarkowanie.
Wbrew pozorom stypa nie zawsze utrzymywana jest w smutnym tonie. Często są to pełne uśmiechu spotkania w gronie najbliższych, w końcu takie jest jej główne zadanie – pocieszenie żałobników.
Grupa Pogotowie Pogrzebowe
