Wojciech Pszoniak urodził się 2 maja 1942 roku we Lwowie, to właśnie w tym mieście spędził swoje pierwsze dwa lata życia. Z końcem II Wojny Światowej cała rodzina zmieniła miejsce zamieszkania, aktor dorastał na Śląsku, w Gliwicach. Pochodził z dobrze usytuowanej rodziny, jak mawiał: „Nie byliśmy milionerami, ale bardzo dobrze nam się powodziło”. Miał dwóch starszych braci Jerzego i Antoniego, który również był aktorem. Zawsze powtarzał, że jego Matka przywiązywała dużą wagę do wychowania synów. Może to właśnie jej dbałość o kształcenie dzieci również pod kątem kulturowym sprawiła, że zarówno Wojciech, jak i Antoni zdecydowali się na karierę aktorską. Okres dorastania był to ciężki czas, w wieku 13 lat trafił do wojska. Ojciec umarł, bracia już nie mieszkali w domu rodzinnym, a matka nigdy nie zarabiała na rodzinę, dlatego sytuacja materialna znacznie się pogorszyła. Jako młody człowiek chciał zostać muzykiem, grał na skrzypcach i klarnecie w Orkiestrze Wojskowej w Gliwicach, a naukę pobierał w klasie oboju w szkole muzycznej w Bytomiu. Będąc artystyczną duszą, starał się dostać do szkoły, która będzie mogła poszerzać jego horyzonty. Niestety nie został przyjęty do szkoły teatralnej w Warszawie.
Przeczytaj również biografię Anny Przybylskiej w 6 rocznicę śmierci – Wspomnienie – rocznica śmierci Anny Przybylskiej
Ukończył jednak PWST w Krakowie i już podczas studiów występował z powodzeniem w Teatrze STU. Grał także na deskach Teatru Starego w Krakowie oraz Teatru Narodowego i Powszechnego w Warszawie. Jego debiutem teatralnym była rola w ”Biesach” (1968) Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Konrada Swinarskiego. Publiczności dał się poznać z wielu nieprzeciętnie zagranych ról teatralnych. Zagrał m.in. w „Rewizorze” wyreżyserowanym przez Adama Hanuszkiewicza oraz w „Zemście” i sztuce „Lot nad kukułczym gniazdem” w reżyserii Zygmunta Hübnera. Jako aktor był wszechstronny, zawsze bardzo aktywny i ciekawy życia, był doskonałym obserwatorem życia społecznego. Grał z wielką ekspresją, wyraziście i całym sobą. Występował w teatrach studenckich i amatorskich oraz w kabaretach, stworzył kabaret pod nazwą „Czerwona Żyrafa”. Był uwielbianym przez studentów wykładowcą.
Jako aktor filmowy zadebiutował w bułgarskim serialu „Proizszestwia na Sljapata ulica” w 1965 roku a w 1970 roku w polskim filmie „Twarz Anioła” Zbigniewa Chmielewskiego. Zagrał w ponad setce filmów, m.in. w „Weselu”, „Dantonie”, „Korczaku” Andrzeja Wajdy czy „Austerii” Jerzego Kawalerowicza, „Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł” Antoniego Krauzego, „Bitwa Warszawska 1920” Jerzego Hoffmana, „Mniejsze zło” Janusza Morgensterna, „Mała Matura 1947” Janusza Majewskiego, „Brat naszego Boga” Krzysztofa Zanussiego. Drogę do międzynarodowej kariery otworzyła mu żywiołowo zagrana rola Moryca Welta w „Ziemi Obiecanej” Andrzeja Wajdy.
Od 1978 roku Wojciech Pszoniak występował na wielu scenach francuskich teatrów, m.in. Nanterre, Montparnasse, czy Chaillot, grał również w teatrach londyńskich. W latach osiemdziesiątych wyemigrował do Paryża. W 2008 roku otrzymał za swoją niezwykłą pracę i postawę francuski Order Zasługi za „wkład w rozwój stosunków polsko-francuskich w dziedzinie kultury”. Wojciech Pszoniak to jeden z najznakomitszych aktorów teatralnych i filmowych, doceniany i nagradzany zarówno w Polsce, jak i poza granicami. Jest jednym z najbardziej utytułowanych aktorów polskich. Otrzymał m.in. Złoty Krzyż Zasługi i wiele nagród na festiwalach zarówno polskich, jak i międzynarodowych, przeglądach branżowych, środowisk aktorskich, filmowych. Doceniał go Minister Kultury oraz władze, w 2011 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2011 roku nagrodą za całokształt twórczości.
Sprawdź: Nie żyje Piotr Szczepanik – przeczytaj biografię niezwykłego aktora.
Wojciech Pszoniak był wielkim aktorem dramatycznym, uznany za jednego z najwybitniejszych po 1965 roku. Z ogromną pasją i całkowitym zaangażowaniem wcielał się w role bohaterów, był nimi. O swoim aktorstwie nigdy nie mówił jak o pracy, to było jego życie, sposób patrzenia na ludzi, ich zachowania, na cały świat. Zawsze robił to, co kochał, co mu odpowiadało, co miało dla niego głęboki sens. Wojciech Pszoniak był Wielką Osobowością polskiej sceny teatralnej i filmowej.
Aktor zmarł dzisiaj rano (19 października) w szpitalu im. Orłowskiego w Warszawie, po długiej chorobie nowotworowej. O jego śmierci poinformował ks. Andrzej Luter. Na stałe mieszkał we Francji, jednak zawsze podkreślał swoje przywiązanie i szacunek do Polski. Miał 78 lat [*].
Grupa Pogotowie Pogrzebowe
