Wybierając kształt nagrobka należy zastanowić się także nad rodzajem materiału, stosownym wzorem liternictwa oraz można zapoznać się ze sposobami czyszczenia danego kamienia, by uniknąć zaskoczenia przy jego pielęgnacji. Każdy rodzaj kamienia należy inaczej zabezpieczać i dobrze jest zapoznać się wcześniej ze sposobami ich konserwacji. Należy też zastanowić się nad faktem, iż na polskich cmentarzach coraz trudniej jest o wykup miejsca pod grób. W związku z tym można pomyśleć o przekształceniu danego grobu w grobowiec rodzinny – warto wtedy dostosować kolorystykę grobowca do ewentualnych zmian.
Rodzaje nagrobków
Podstawową informacja, o jaką poproszą nas pracownicy Zakładów Pogrzebowych, bądź Zakładów Kamieniarskich jest to, jaki rodzaj nagrobku chcemy wybrać. Istnieją rodzaje nagrobków takie, jak:
– nagrobek pojedynczy,
– nagrobek podwójny, lub rodzinny grobowiec,
– dziecięcy nagrobek,
– nagrobek urnowy.
Należy pamiętać, aby wybierając rodzaj pomnika, brać pod uwagę dłuższą perspektywę czasową. Pomniki nagrobne dziś są wykonywane solidnie i z dobrych jakościowo materiałów – mogą służyć naszej rodzinie przez wiele dziesięcioleci. Dobrym wyborem będą więc wieloosobowe nagrobki – groby rodzinne, lub nagrobki urnowe – także są często polecane, ponieważ mieści się w nich zazwyczaj kilka urn. Aby konserwacja nagrobka nie była zbytnio uciążliwa, warto o niej pomyśleć już na etapie wyboru materiału.
Kształty i kolory
Nagrobek możemy zrealizować w wielu Zakładach Pogrzebowych lub współpracujących z nimi Zakładach Kamieniarskich. Często zamawiając usługę pogrzebu mamy możliwość także w tym samym miejscu zapoznać się z kilkudziesięcioma różnymi wzorami pomników. Pracownicy pomogą nam w doborze materiału, stosownego koloru, pasującego liternictwa i kształtu pomnika oraz doradzą w ułożeniu napisu na płycie nagrobnej.
Sprawdzone wzornictwo lub wyjątkowa estetyka
Jeżeli chcemy skorzystać z gotowych wzorów – możemy usługę wykonania grobowca zlecić w Zakładzie Pogrzebowym, jeżeli natomiast chcemy dokładnie zobaczyć konkretny blok kamienia, z którego będzie wykonany nagrobek, to należy się udać do Zakładu Kamieniarskiego.
Indywidualny projekt nagrobka
Wiele Zakładów Kamieniarskich oferuje zarówno możliwość wykonania pomnika według popularnego wzoru w formie gotowej konstrukcji, jak również wykonanie go zgodnie z indywidualnym projektem. Jeżeli jeszcze nie jesteśmy zdecydowani i nie wiemy, jak ma wyglądać projekt pomnika, często warto skorzystać z porady oraz zapoznać się nowymi modelami i stylami, które obecnie są stosowane. Możemy zarówno dobrać model grobowca z myślą o bliskiej nam osobie, którą chcemy upamiętnić, ale czasem ważne jest to, by wygląd pomnika był dość uniwersalny, ponieważ może zdarzyć się w przyszłości, że do owego grobu będziemy chcieli dochować następną osobę i wtedy nastąpi przekształcenie grobu jednoosobowego w grób wieloosobowy. Zwykle jest to możliwe po 20 latach od ostatniego pochówku w danym miejscu.
Kiedy możemy przekształcić grób pojedynczy w grobowiec wieloosobowy
Rodzaje kamienia
Stojąc przed wyborem rodzaju nagrobka, powinniśmy mieć na uwadze to, kto oprócz nas będzie w bliskiej przyszłości odpowiedzialny za pielęgnację grobowca. Jeżeli w naszej rodzinie to osoby starsze często pielęgnują nagrobki, to najlepiej wybrać granit, który jest najłatwiejszy w pielęgnacji. Jeżeli zaś szczególnie nam zależy na oryginalnym stylu pomnika możemy możemy zdecydować się na marmur, trawertyn lub piaskowiec.
Zalety granitu
W Zakładach Pogrzebowych i Kamieniarskich większość pracowników najczęściej poleca granit jako najbardziej trwały i wytrzymały rodzaj kamienia na nagrobek. Granit charakteryzuje się dużą odpornością na warunki atmosferyczne, zarówno na mróz, jak i kwaśne deszcze. Granity są tak uniwersalne, że łatwo jest je dopasować do wszelkiego rodzaju akcesoriów nagrobnych.
Największa wytrzymałość
Płyty wykonane z granitu odznaczają się małą nasiąkliwością i co najważniejsze – dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne: zarysowania, ścieranie oraz na działanie wielu związków chemicznych. Granit wyróżnia się spośród innych kamieni naturalnych tą wyjątkową cechą: nie wymaga specjalistycznych zabiegów konserwacyjnych i nawet gdy go nie zaimpregnujemy, to nadal będzie wykazywał najlepsze parametry wytrzymałościowe w porównaniu z innymi materiałami.
Kolorystyka granitów
Jeżeli chcemy wybrać ciekawy odcień tego naturalnego kamienia, to mamy do dyspozycji ogromną paletę barw: od bardzo delikatnych szarości, przez subtelne beże, ciepłe odcienie rdzawe, różowe, czerwonawe, aż po głęboką czerń. W każdym z wymienionych kolorów występuje wiele odcieni i odmian, ponieważ granity są bardzo różnorodne.
Sposób pielęgnacji granitów
Największą zaletą nagrobków wykonanych z granitu jest fakt, że do ich umycia wystarczy czysta, ciepła woda, bez detergentu – nie potrzeba kupować co roku nowych środków chemicznych, by kamień ten impregnować, nie trzeba stosować specjalnych narzędzi. Jeśli takie mycie nie wystarczy to tylko wtedy należy użyć specjalnego preparatu niejonowego, lecz przed jego użyciem trzeba sprawdzić w mało widocznym miejscu, jak dany granit reaguje na ten preparat.
Marmur – subtelne piękno
Jeżeli chcemy, by wybrany przez nas nagrobek był oryginalny, to możemy zastanowić się nad wyjątkowym, naturalnym kamieniem, jakim jest marmur.
Prezentuje się on niezwykle elegancko i szlachetnie – jest to spowodowane jego unikalną strukturą, delikatnym rysunkiem. Jasne marmury pięknie rozpraszają światło. Ciemne odcienie także będą unikalnym materiałem, ponieważ jest wtedy bardziej widoczny kontrast między masywną, ciemną płytą, a subtelnymi wąskimi żyłkami.
Barwy marmurów
Marmur swe piękno zawdzięcza charakterystycznemu rysunkowi – delikatnym lub dość wyrazistym żyłkowaniu. Barwy są tu najczęściej stonowane.
Najpopularniejsze są białe i czarne marmury, ale dostępna jest także boga kolorystyka: wiele odcieni szarego, beżowego, delikatnych błękitów, a także zieleni, łącznie z oliwkowym, czerwonym, a nawet złotym. Niezwykle piękny jest biały marmur wybierany na nagrobki osób młodych.
Delikatna pielęgnacja
Marmury wyróżniają się wysokimi walorami estetycznymi, ale wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Wiele Zakładów Kamieniarskich poleca sprawdzone środki chemiczne, które pozwolą nam zakonserwować nagrobek. Środki te można również kupić w sklepach z chemią budowlaną, albo zamówić w sklepie internetowym. Na opakowaniu danego środka będzie się znajdowała informacja, z jaką częstotliwością należy impregnować płyty wykonane z marmuru. Zazwyczaj zalecana jest impregnacja coroczna lub co około 18 miesięcy – zależnie od rodzaju impregnatu. Do konserwowania płyt marmurowych należy używać specjalnego środka do impregnacji marmuru rozcieńczonego wodą. Natomiast do samego mycia wystarczy czysta woda, amoniak (w razie tłustych plam), szczotka z naturalnym włosiem i drewniany skrobak. Samą wodą można myć marmurowy grobowiec z większą częstotliwością.
Unikalny trawertyn
Nagrobki wykonane z trawertynu z pewnością będą wyjątkowe – na ten rodzaj kamienia naturalnego Polacy decydują się niezwykle rzadko. Jeżeli szukamy oryginalnego materiału, to z pewnością trawertyn będzie dobrym wyborem, ponieważ kolorystyka tych bloków kamiennych jest imponująca – od delikatnych beży, łagodnych odcieni różowego, po brązy i intensywne złoto.
Pielęgnacja trawertynu
Trawertyn to kamień ponadczasowy – dzięki odpowiednim zabiegom będzie pięknie wyglądał przez wiele lat. Właściciele Zakładów Pogrzebowych oraz Kamieniarskich zalecają odpowiednie środki, które są wypróbowane i dzięki którym pielęgnacja jest skuteczna. Jeśli będziemy czyścić nagrobek najlepiej minimum 2 razy w roku – przed letnimi upałami i zaimpregnujemy go jesienią, tak by był zabezpieczony przed mrozem, to płyty nagrobne z trawertynu przez długie lata będą cieszyły oko swym niepowtarzalnym wyglądem. Trawertyn impregnujemy co 1-2 lata, zależy to od użytego preparatu – producenci zamieszczają odpowiednie informacje na etykiecie danego środka. Zwykle myjemy trawertyn ciepłą wodą, a w przypadku wystąpienia większych zabrudzeń, należy zastosować odplamiacz przeznaczony specjalnie do trawertynu.
Piaskowiec
Materiałem rzadziej dziś wykorzystywanym przy wykonywaniu nagrobków jest piaskowiec. Jest on łatwy w obróbce i dość wytrzymały, dlatego dawniej był bardzo popularny na polskich cmentarzach. Na starszych nekropoliach można spotkać wiele płyt nagrobnych wykonanych z piaskowca, które nadal dobrze spełniają swoją funkcję. Obecnie bardzo często piaskowiec jest stosowany na elewacjach zewnętrznych, w ogrodzeniach, bądź fontannach. W Polsce występuje kilka złóż piaskowca.
Barwy piaskowca
Jest to kamień, którego wykończenie zwykle bywa matowe, ponieważ trudno go wypolerować. Ma wiele różnych odcieni od szarego po kolor miodowy, żółty i beżowy, może stanowić dekorację pomnika w postaci pionowej płyty bądź wyrzeźbionej figury.
Impregnacja piaskowca
Warto wiedzieć, że preparatów do konserwacji piaskowca należy używać systematycznie, by zachować jego kolor i zabezpieczyć go przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych.
Sposoby polerowania nagrobków
Pracownicy Zakładów Kamieniarskich najczęściej doradzają gładki poler, jest on najlepszy, dlatego że cząsteczki zanieczyszczeń nie przyczepiają się do śliskich powierzchni. Inne rodzaje wykończenia kamiennych powierzchni stosuje się głównie po to, by urozmaicić płyty nagrobne. Jest to także często sposób wykończenia elementu zdobiącego nagrobek.
Rodzaje wykończenia kamienia to:
– powierzchnia wypolerowana na gładko, pozwala ona wiernie ukazać kolor kamienia, tak wykończony jest często marmur i granit,
– powierzchnia płomieniowana,
– satyna, inne nazwy to: powierzchnia antykowana albo szczotkowana,
– powierzchnia obrabiana wodą z dodatkiem ścierniwa.
Możliwe jest również piaskowanie, śrutowanie i groszkowanie kamienia – procesy te pozwalają na uzyskanie chropowatej powierzchni. Aby dany nagrobek był łatwy do czyszczenia powinien mieć jak najwięcej powierzchni wypolerowanej na gładko, ponieważ płyta taka charakteryzuje się małą nasiąkliwością i odpornością na zarysowania.
Liternictwo nagrobne
Jeśli zastanawiamy się nad tekstem epitafium, które chcemy umieścić na płycie nagrobnej, to przykładowe epitafia udostępnią nam pracownicy w Zakładzie Pogrzebowym lub Kamieniarskim. Istnieją 3 sposoby umieszczania napisów nagrobnych. Ich cena zależy od sposobu umieszczenia liter na płycie grobowca oraz od ilości liter, które chcemy umieścić, by upamiętnić osobę, którą upamiętniamy.
Metody wykonania liternictwa nagrobnego:
– piaskowanie liter i wypełnianie ich pasującym kolorem – jest to trwała technika,
– tak zwana metoda „litera kuta” – uwydatnia ona krój napisu,
– litery z metalu, które można przykleić lub zlicować z powierzchnią kamienia.
Elementy ozdabiające nagrobek
Z ilością ozdobników i akcesoriów nagrobkowych nie należy przesadzać, ponieważ chropowate powierzchnie, które często na nich występują nie są łatwe do pielęgnacji. Należy także pamiętać, że do czyszczenia liter i elementów wykonanych z metalu trzeba używać innych preparatów niż te, które stosujemy do mycia kamiennych płyt.
Nagrobek widzialnym znakiem pamięci
Kiedy swe myśli kierujemy ku osobom, które ciepło wspominamy i jakie było nam dane pożegnać, to pojawia się w nas silna potrzeba upamiętnienia tej wyjątkowej osoby. Tęsknota, którą odczuwamy sprawia, że wybór szczególnie pięknego nagrobka jest dla nas tak istotny. Zadbanie o widzialne znaki naszej pamięci o bliskich zmarłych jest dla nas ważne i jest nam potrzebne do właściwego przeżycia kolejnych etapów żałoby.
Jest to czynnik wpływający również na nasze samopoczucie, ponieważ wiemy, że uczyniliśmy wszystko, co tylko było w naszej mocy, by godnie i z szacunkiem pożegnać ukochaną przez nas osobę.
Grupa Pogotowie Pogrzebowe
