Zwykle nie dopuszczamy do siebie myśli, że bliska nam osoba niedługo odejdzie. W momencie, kiedy dowiadujemy się o tym, towarzyszenie osobie umierającej jest bardzo ciężkim doświadczeniem, szczególne dla najbliższych. Osoby u kresu życia często potrzebują stałej, cierpliwej i wyrozumiałej opieki. Nie każdy odchodzi we śnie, zdarza się, że bliscy borykają się ze zmartwieniem, co zrobić, by ten ostatni czas był bardziej ludzki i godny. W naszym społeczeństwie korzystanie z pomocy domu opieki czy hospicjum jest często kojarzone z niewdzięcznością wobec starszych, którzy nas wychowali i nigdy nie pozostawili w potrzebie. Nie mniej dla wielu osób fachowa, całodobowa opieka pielęgniarki, rehabilitanta lub innych specjalistów może być szansą na spokojne przeżycie ostatnich dni. W dzisiejszych czasach śmierć to temat tabu. Nie oswajamy już procesu umierania, jak to robili nasi przodkowie, dlatego moment odejście bliskiej osoby jest dla nas tak ciężki emocjonalnie. Dawniej zarówno przygotowanie do odejścia, jak i samo odejście wiązało się z szeregiem rytuałów, kto wie, czy nie był to dobry sposób na oswojenie się z tą wiadomością. Obecnie ludzie bardzo szybko wracają do codzienności, nie dając sobie czasu na żałobę.
Przeczytaj też: Żałoba – dlaczego nie należy jej unikać?
Jak w tym czasie odnaleźć siebie…
Stała opieka nad osobą chorą, jest bardzo wymagająca. Choć w tym czasie chcemy zrobić jak najwięcej dla osoby umierającej, nie możemy zapominać o sobie. Chociaż sytuacje mocno się od siebie różnią, w każdej pomocy powinna działać zasada, aby najpierw zadbać o własne bezpieczeństwo czy zdrowie. Podobnie w tym przypadku, wiadome jest, że nie każdy będzie na tyle silny, aby wydobywać z siebie wielkie pokłady optymizmu, ale czasami potrzeba aż i tylko wielkich pokładów wyrozumiałości dla siebie samego. Nie możemy też obarczać się poczuciem winy, w sytuacji, kiedy nie jesteśmy w stanie być przez cały czas przy ukochanej osobie. Powinniśmy dbać również o swoje zdrowie i nie zaniedbywać innych bliskich, którzy również potrzebują naszej uwagi i czasu. Zgłoszenie się do instytucji oferujących wsparcie w tym trudnym czasie może być pomocne i nie jest przejawem egoizmu, a zwyczajnym zapewnieniem osobie bliskiej najlepszej opieki.
Osoby umierające bardzo często też nie chcą obciążać swoich bliskich. Wspierajmy osobę umierającą, ale nie miejmy wyrzutów sumienia, kiedy nie możemy być przy niej przez cały czas.
Otoczenie osoby umierającej
Większość osób ciężko chorych, które wiedzą, że niedługo odejdą, swoje ostatnie dni chce spędzić we własnym domu. Jest to zrozumiałe, ponieważ to właśnie tam czują się bezpieczne. Czasem jednak dla takiej osoby lepszym miejscem będzie hospicjum lub oddział szpitalny ze względu na konieczność całodobowej opieki specjalistów. Ważne, żeby to miejsce również uczynić dla osoby umierającej bardziej przyjaznym i domowym, możemy przywieźć ważne dla niej pamiątki, zdjęcia czy przedmioty związane z wyznawaną religią.
Jak możemy pomóc osobie, która jest u kresu swojego życia?
Ważne, aby zadbać o, w miarę możliwości, dobre samopoczucie osoby umierającej, ocenić czego najbardziej potrzebuje i postarać się jej to zapewnić. Warto też zapytać, co jest dla niej ważne, wysłuchać jej i strać się spełnić jej potrzeby. Mogą to być nie tylko potrzeby fizyczne, ale także psychologiczne, społeczne i duchowo-religijne. Osoba chora może np. prosić o kontakt z duchownym, ważne, aby w tym trudnym czasie zadbać o jej wsparcie duchowe.
Umieranie to temat, który sprawia wiele bólu i cierpienia, nie tylko osobie, która znajduje się u kresu życia, ale również jej bliskim. Niewiele osób czuje się swobodnie rozmawiając o śmierci, ale właśnie takiej rozmowy może potrzebować osoba umierająca. Poruszenie tych trudnych tematów może być wyzwalające i wnieść trochę spokoju w życie chorego. Osoby w ciężkim stanie nierzadko czują lęk, natomiast rzadko kiedy o nim mówią. Chcą do końca być silni, nie obciążać bliskich swoimi uczuciami. W niektórych przepadkach pomocne może się okazać wsparcie ze strony psychologa.
Potrzeba pożegnania się
Osoba umierająca może również pragnąć uregulować sprawy, których nie udało jej się do tej pory dokończyć, towarzyszy jej poczucie niedopełnienia ważnego obowiązku. Może być to pojednanie z bliskimi, spotkanie z dawno niewidzianymi osobami lub z tymi, którzy oddalili się wskutek konfliktów i nieporozumień. Osoby u kresu życia mogą także potrzebować pomocy w uregulowaniu ważnych spraw urzędowych np. związanych z pozostawieniem spadku, czy uporządkowaniem dokumentów.
Ostatni etap życia to bardzo trudne emocjonalnie chwile. Osoby towarzyszące osobie umierającej powinny zachować spokój, zadbać o atmosferę pełną szacunku i godności. Zapewnić osobie umierającej komfort fizyczny, emocjonalny i duchowy. W tym trudnym czasie często nie można zapewnić nic lepszego i ważniejszego jak wspierająca i mądra obecność drugiego człowieka.
Grupa Pogotowie Pogrzebowe