Żałoba jest naturalną reakcją na śmierć bliskiej osoby. Jest to stan emocjonalny, który pomaga nam poradzić sobie ze stratą i wyrazić ból i cierpienie po bliskim, który odszedł. W tym trudnym czasie dość instynktownie sięgamy po stonowane kolory i unikamy wszelkich rozrywek. Czasem jednak zastanawiamy się, co wypada, jak powinniśmy się zachowywać w tym czasie i jak długo powinniśmy „nosić” żałobę. Część zasad, które jeszcze niedawno obowiązywały, dzisiaj już dość niechętnie są przyjmowane lub też całkowicie zapomniane.
Jak długo powinno się nosić żałobę?
Długość trwania żałoby zwykle zależy od pokrewieństwa i relacji, jakie łączyły nas z Osobą Zmarłą. Żałobę po śmierci męża lub żony nosimy najdłużej, bo przez rok i sześć tygodni. Z kolei żałoba po rodzicach trwa 12 miesięcy, niektóre źródła podają, że pierwsze 6 miesięcy to żałoba pełna, której symbolem jest czerń, natomiast kolejne sześć miesięcy to pół-żałoba manifestowana przez kolor szary. Przyjęło się, że żałoba po rodzeństwie i dziadkach trwa pół roku, a po dalszych krewnych 3 miesiące. Nie precyzuje się natomiast długości noszenia żałoby po dzieciach, uznaje się, że każdy osobiście, według poczucia własnego żalu o tym decyduje, bo bardzo trudno objąć tę stratę w jakiekolwiek ramy.
Jednak uzewnętrznianie żałoby nie jest w żaden sposób nakazane, czy określone przez kościół katolicki, ani żadne inne wyznanie, a także nie jest usankcjonowane przez prawo. Jest normą jedynie społeczną, ugruntowaną w tradycji. Można więc powiedzieć, że czerń nosimy, bo tak się przyjęło i tego oczekuje od nas społeczeństwo.
Odpowiedni strój na pogrzeb
W polskiej tradycji na pogrzeb nie wypada przyjść w kolorze innym niż czarny lub chociażby inny stonowany, ciemny kolor. Powaga ceremonii pożegnalnej wymaga założenia eleganckiego stroju, a uczestnicy pogrzebu ubrani w jaskrawe kolory zwyczajnie przyciągają wzrok i wydają się być ubrani nieodpowiednio do sytuacji. Stonowane, proste stroje są wyrazem szacunku do Osoby Zmarłej.
Oznaki żałoby w dzisiejszych czasach
Obecnie wciąż widzimy osoby, które przez cały okres żałoby ubierają się w ciemne kolory, niemniej zwykle są to osoby starsze. Możemy zaobserwować, że powoli odchodzimy od sztywnego trzymania się zasad dotyczących „noszenia żałoby” przez cały jej okres. Młodsze pokolenie coraz rzadziej poza ceremonią pogrzebową demonstruje swoją żałobę poprzez ubrania. Raczej skupia się na wewnętrznym przeżywaniu żałoby niż na jej uzewnętrznianiu. Wydaje się też, że podczas gdy śmierć jest tematem bardzo trudnym, młodzi ludzie mogą zwyczajnie krępować się „nosić żałobę”.
Kolor czarny – symbolika
Noszenie czarnego koloru odzwierciedla nastrój noszącej go osoby. Jest to też wyraźna wiadomość dla innych. Ułatwia to im taktowne zachowanie w obecności osoby, które przeżywa ból po stracie kogoś bliskiego. Osoby pogrążonej w żałobie nie wypada np. zapraszać na wydarzenia rozrywkowe, taka osoba potrzebuje przede wszystkim spokoju i przestrzeni na emocje związane ze stratą.
Z drugiej strony kolor czarny nabrał bardziej pozytywnego znaczenia i coraz częściej noszony jest na co dzień. Kojarzy się z elegancją, a także jest charakterystyczny dla wielu subkultur, dlatego obecnie nie wiąże się jedynie z żałobą.
Inne oznaki żałoby
Wstążki pogrzebowe
Wstążka w kolorze czarnym jest jednym z najpopularniejszych symboli związanych z żałobą. Od lat widzimy ją m.in. na wieńcach i ubraniach żałobników. Czarna kokardka żałobna przypinana do ubrania okazuje stratę w sposób delikatny i nienachalny. Jest bardzo eleganckim akcentem mówiącym o naszej żałobie, dlatego czasem wybierana jest jako dodatek lub zamiast czarnych ubrań.
Kwiaty do butonierki
Mężczyźni na pogrzeb mogą włożyć do butonierki jeden świeży kwiat, zgodnie z tradycją w kolorze białym, najczęściej wybierany jest goździk.
Kolory żałoby w innych kulturach
Nie we wszystkich krajach czerń jest oznaką żałoby. W różnych częściach świata ten symboliczny kolor znacząco się od siebie różni, np. w Chinach i innych państwach wschodnich kolorem żałoby jest biel. Charakterystyczny dla Meksyku jest na przykład niebieski, a w Afryce Południowej barwą kojarzącą się ze stratą i upamiętnieniem bliskiej osoby jest czerwony.
Ostatnio najchętniej czytane
Grupa Pogotowie Pogrzebowe